Një në dhjetë njerëz kanë një shkathtësi më të mirë motorike, duke përdorur gjymtyrët e tyre të majtë se sa ato të djathtë. Askush nuk e di se pse ekzistojnë mëngjerashët. Dhe po ashtu askush nuk e di se pse ekzistojnë edhe djathtashët. Pse njerëzit kanë vetëm një dorë me aftësi motorike të një niveli të lartë, në vend të një të zhdërvjelltësie të dyfishtë?
Një teori thotë se kjon është pasojë e instalimeve elektrike më të ndërlikuara në anën e trurit të përfshirë tek artikulimi ifjalëve (që gjithashtu kërkon aftësi të mira motorike). Për shkak se kjo qendër gjendet zakonisht në hemisferën e majtë të trurit – ana e lidhur me pjesën e djathtë të trupit – dora e djathtë përfundon të jetë dominuese në shumicën e njerëzve.
Sa i përket pyetjes pse qendra e fjalëve zakonisht (por jo gjithmonë) përfundon në anën e majtë të trurit, kjo është një çështje ende e hapur. Teoria sipas së cilës qendra e artikulimit të fjalëve kontrollon përdorimin e duarve, merr një goditje e madhe nga fakti se jo të gjithë njerëzit djathtashë i kontrollojnë fjalët nëpëermjet hemisferës së majtë, ndërsa vetëm gjysma e mëngjerashëve po.
Pra, ajo që shpjegon mëngjerashët gjenden në anët e majtë të trurit të tyre? Kjo është e gjitha shumë çoroditëse. Studimi i botuar në vitin 2013, tregoi se gjenet që luajnë një rol në orientimin e organeve të brendshme, mund të ndikojnë nëse dikush përdor kryesisht dorën e majtë apo të djathtë. Studimi, i publikuar së fundmi në revistën “PLOS Gjenetikës”, sugjeron se këto gjene mund të luajnë gjithashtu një rol në tru, duke ndikuar në mospasjen e një dore të preferuar. Megjithatë, rezultatet ende s’mund të shpjegojnë misterin pse një pakicë njerëzish janë mëngjerashë sepse çdo gjen luan vetëm një rol të vogël në përdorimin e theksuar të një dore në raport me tjetrën tek njerëzit. /bota.al
