Historitë tragjike të dy qyteteve të Lindjes së Mesme – Alepos në Siri dhe Mosulit në Irak – tregojnë mungesën themelore të mirëkuptimit në rajon dhe më gjerë mes bashkësisë ndërkombëtare. Mungesa e rendit në rendin ndërkombëtar është duke komplikuar shumë detyrën për t’i dhënë fund këtyre konflikteve.
Nga Christopher R. Hill
Historitë tragjike të dy qyteteve të Lindjes së Mesme – Alepos në Siri dhe Mosulit në Irak – tregojnë mungesën themelore të mirëkuptimitnë rajon dhe më gjerë mes bashkësisë ndërkombëtare. Mungesa e rendit në rendin ndërkombëtar është duke komplikuar shumë detyrën për t’i dhënë fund këtyre konflikteve.
Kur konflikti i përgjakshëm të përfundojë një ditë në Siri, nuk do të ketë parada fitoreje, as një moment katharsisi kombëtar. Ka më shumë gjasa që, ajo që do të ndodhë do të jetë një rregullim politik që e lë Sirinë brenda kufijve të saj aktualë por me autonomi vendore që reflekton larmishmërinë dhe – së paku për ca kohë – mosbesimin e ndërsjelltë mes grupeve të ndryshme etnike dhe fetare të këtij vendi. Askush nuk do të jetë i lumtur.
Pajimet e nevojshme për një shtet civil nuk ekzistojnë dhe nuk ka institucione të afta për të ndërtuar një konsensus shoqëror ose sundim të ligjit.
Deri sa këto parime të përgjithshme të mund të artikulohen, lufta nuk do të marrë fund kurrë me të vërtetë. Armëpushimet funksionojnë më mirë – dhe më gjatë – kur palët ndërluftuese në fund kuptojnë se një set parimesh mbi të cilat është rënë dakord nga bashkësia e gjerë ndërkombëtare do të jenë baza që do t’i japë formë të ardhmes së vendit të tyre.
Lufta e Sirisë nuk është e paprecedent në këtë rajon. Lufta Civile e Libanit qe edhe më e gjatë: nga viti 1975 deri më 1990 dhe ajo luftë prodhoi numra të ngjashme të të vdekurve dhe të të shpërngulurve dhe ndoshta ka pasur një numër të ngjashëm armëpushimesh të pasuksesshme. Lufta Civile e Sirisë nuk ka mbërritur ende as te gjysma e gjatësisë së asaj lufte të tmerrshme; nuk ka ende as shenja se palët ndërluftuese janë lodhur prej saj.
