Gjatë intervistës në Top Shoë, kreu i qeverisë Edi Rama theksoi se koalicioni i sotëm qeverisës ka tre koka duke nënkuptuar veten, Ilir Metën dhe Shpëtim Idrizin. I pyetur me insistim nga moderatori Sokol Balla nëse po barazonte Metën me Shpëtim Idrizin, Rama u përgjigj duke përsëritur se ai shihte një koalicion me tre kryetarë.
Pas kësaj përgjigje, Meta është pyetur nga gazetari Ylli Rakipi në emisionin “Të paekspozuarit” se çfarë qendrimi mbante ndaj kësaj deklarate të Ramës. Meta tha se qendrimin e Ramës e shihte e shërbim të rritjes se kolegjialitetit brenda koalicionit si edhe si një zhvillim pozitiv.
Meta: Është me qëllim për të rritur kolegjialitetit. Shumë pozitive.
Rakipi: Ju jeni që rriteni, forcoheni më shumë?
Meta: (Qesh..). Po.
Pas kreut të Kuvendit analisti Fatos Lubonja tha se PDIU është parti klientelare që i siguron votat me të fortët.
Lubonja: Kjo është pak negative për sa i përket zotit Meta. Partia e Idrizit për mendimin tim është prapë parti klientelare që i siguron votat me të fortët.
Ishte një Ymer Lala në Dibër që i merrte votat Idrizit. Këtu lind problemi. Në fund fare në qoftë se partitë nuk ekzistojnë për të përfaqësuar njerëzit por edhe interesat e oligarkive, atëherë nuk kemi nevojë për këto parti dhe do ndodhë eliminimi.
“Kingmaker?”,
Meta: Qeveritë s’i zgjedh unë, kam lexuar vullnetin e qytetarëve
Emisioni “Të paekspozuarit” i gazetarit Ylli Rakipi ka sjell sonte në “Neës24” një prej aktorëve më të rëndësishëm të politikës shqiptare, kreun e Kuvendit Ilir Meta, njëherazi kryetar i LSI-së.
“Zgjedhjet e 2017 dhe Ilir Meta” dhe gazetari Rakipi e ka përshkruar Metën si “Kingmaker”, ose përcaktues të qeverive por ka kërkuar nga të ftuarit të flasin edhe për ekuilibrin psikik të tij. Analistët Fatos Lubonja, Andi Bushati dhe Çlirim Peka kanë dhënë përgjigjet e tyre për pozicionimin e kreut të Kuvendit Ilir Meta dhe ekuilibrin e tij psikik.
Ndërsa vetë Kreu i Kuvendit deklaroi se nuk ka vendosur ai se kush do të qeverisë por qytetarët shqiptarë dhe se ai ka qenë vetëm lexues i vullnetit të tyre. Teksa u ndal tek ligji i mbetjeve, i cili ka shkaktuar jo vetëm debat politik por edhe shoqëror, Meta pohoi se nëse ka dialog për këtë çështje mund të arrihet rezultate të kënaqshme.
Fatos Lubonja: Unë kam thënë banda janë partitë, por Ilir Meta është mirë të paktën nga ana psikike. Unë e kam mbështetur fillimisht partinë e Ilir Metës dhe e kam votuar në opozitë. Nëqoftëse do rrijë gjithë kohën në pushtet dhe jo në opozitë… Mbetet kingmaker.
Çim Peka: Ndarja e LSI-së nga PS solli rotacionin në 2005. Nga 2005-a, LSI ka qenë përcaktues.
Andi Bushati: Do ta refuzoja këtë pyetje. Ekziston një psikologji e përgjithshme sikur Ilir Meta dhe LSI-ja i kanë futur në thes pjesën më të madhe të gazetarëve. Nuk do doja të na shihnin dhe ne aty.
Nuk ka munguar edhe përgjigjja e kreut të Kuvendit, i cili tha se kjo nisje ishte pak abuzive. Kreu i Kuvendit deklaroi se nuk e ka vendosur Ilir Meta kush do të qeverisë por kanë qenë qytetarët shqiptarë.
Ilir Meta: Unë mendoj si zoti Lubonja që ju e nisët jo thjesht në mënyrë tendencioze, por në një mënyrë pak edhe kështu gazetareske, edhe intriguese edhe pak abuzive.
Nuk është e vërtetë që ka vendosur Ilir Meta kush do të qeverisë. Kanë qenë qytetarët shqiptarë dhe Ilir Meta është përpjekur të lexojë në mënyrën sa më korrekte vullnetin e tyre. Në 2009 kur nuk kishte asnjë zgjidhje tjetër për stabilitetin e vendit…
LSI ka lindur si parti opozitare dhe Ilir Meta është larguar nga pozicioni i kryeministrit dhe ministrit të jashtëm.
Në 2009 populli votoi PD-në dhe Ilir Meta kishte dy zgjidhje ose të bashkohej me PD dhe të bënte qeverinë për të siguruar stabilitetin e vendit ose të bënte koalicion me PS dhe të mos prodhonte asgjë”, tha Meta.
Zoti Meta, në fakt çfarë do jetë qëndrimi i partisë suaj për këtë ligj, kur tre vite me parë ishte vepër e mafias?
Ilir Meta: Nuk besoj se është vendi se çfarë ishte ligji atëherë dhe çfarë është tani.
Mbetet një shqetësim në vlerësimin tim pasi nuk jam marrë në mënyrë të thelluar. Ka çaluar seriozisht komunikimi me grupet e interesit. Kam pasur fatin të takoj dy grupet, edhe përfaqësuesit e shoqërisë civile dhe ata të importuesve.
Shqetësimi tjetër është që ky ligj ndoshta do të dekurajojë procesin e riciklimit të mbetjeve vendase, që do të thotë më shumë probleme për të ardhmen.
Jemi në një situatë të tillë që mendojmë se duhet të ishte bërë një punë shumë përfshirëse. Disa prej përfaqësuesve të ricikluesve që kam takuar, duken njerëz serioz me investime që i duhen mendoj ekonomisë tonë edhe si mbështetje për zhvillimin e bujqësisë.
Pasi kartonat të domateve dhe trangujve gjithmonë do ketë dhe nuk ka asnjë arsye që mos të zhvillohet kjo industri. Por besoj se duhen bërë përpjekje më të mëdha për të bindur të gjitha palët. Do ketë vetëm impakte pozitive.
Përndryshe çdo vazhdimësi me konflikt aspak pozitive, perceptimi i këtij konflikti ku dhe opozita është përfshirë në krah të pretendimeve të shoqërisë ricikuese nuk do ishte pozitiv për vendin dhe zhvillimin e turizmit. Mjedisi mendoj se ruajtja e tij është një fushë që i takon interesave të të gjithëve.
Zoti Meta keni parë kronikat që has miratimi i ligjit, kur pas orës 00:00 të natës fabrikat e riciklimit digjnin?
Ilir Meta: Jo si kam parë. Më fal se mund të jetë edhe kështu. Duhet të ndajmë dy gjëra. Ato industri që bëjnë kartona, që janë të një teknologjie moderne dhe ato që janë të dyshimta, padyshim që ka kontrolle.
Lubonja: Dua ta shoh si metaforë këtë të plehrave. Kur flasim Meta dhe roli i tij tek plehrat është si metaforë e politikës. Nuk duhet të merremi si debat.
Thelbi për mua është kjo që Zoti Meta përmendi grupet e interesit. Problemi ynë është ky që politika jonë në tërësinë e vet, jo thjesht tek plehrat kur ka qenë në pushtet dhe kur është, ose kur është në opozitë më mirë të them është me popullin, me shoqërinë civile.
Ilir Meta: Dua ta siguroj Zotin Lubonja, këta që takova do ti quaja zotërinj i kam takuar dhe ndjekur me shqetësim para se të miratohej ky ligj. Kam ndjekur debatet dhe protestat e shoqërisë civile. Kam kërkuar që të monitorohej zbatimi i ligjit.
Në thelb të këtij konflikti qëndron mosbesimi prej një konflikti që mund të ishte evituar, midis aktorëve të ndryshëm. Qëndrimi tim ia kam thënë kreut të grupit parlamentar (Vasilit), pasi është dhe njëri i fushës. Por nuk dua që këta njerëz të falimentojmë.
Mbetemi të vendosur që të ecim drejt një dialogu. Nëse ai ligj do miratohet, të sjell qetësi dhe garanci dhe kurrsesi mosbesim apo probleme të rënda për mjedisin.
Bushati: Ajo që më çudit mua tek gjithë peripecia e këtij ligji apo tek debati i importit të mbetjeve është fakti se partia e Zotit Meta që edhe me demokratët dhe me ata të PS kanë votuar që të hyjnë plehrat.
Ndërhyn Meta: Jo që të hyjnë plehrat, për ligjin. Nëse ishte i kapur në këtë mënyrë që mund ta paragjykojnë, mendoj se problemi kryesor është se duhet të ishte ndjekur një dialog.
Ilir Meta: Shoqëria civile nuk thotë mos të vijë lënë e parë, por të mos vijnë plehra.
Lubonja: Shoqëria civile thotë të mos vijnë plehra nga jashtë por të bëhen politika që të riciklohen plehrat brenda vendit.
Bushati: Meta tha që ne votat e shqiptarëve na detyrojnë të bëjmë digën e partive të mëdha ose një lloj kontrolluesit të partive të mëdha. Nëse do të ishte kështu, edhe për mbetjet, Meta nuk e ka bërë këtë.
Ilir Meta: Ne kemi thënë shoqërinë civile…
Bushati: Jeni parti politike, duhet të mbani një qëndrim. Erdhi dekreti i presidentit Nishani.
Ilir Meta: Për dekretin do shprehemi ne në kohën e duhur. Unë e thashë pak a shumë qëndrimin. “Po”, “Jo” s’mund të them këtu.
Bushati: Një parti politike nuk mund të jetë me një dorë në bakllava dhe një dorë në kadaif.
Peka: Qëndrimi nuk është i qartë. Shqipëria është mbushur me hashash dhe kryeministri thotë se media e kazanit nuk dallon pishën nga kanabisi.
Mbetje për fabrikat e tyre ka sa të duash. Ata po luftojnë për fabrika të reja. Pse po bëhet luftë për fabrikën në Fier, për këta po bëhet?
Peka: Herën e katërt do votoni për interesin e publikut?
Ilir Meta: LSI e prirur nga interesi i publikut. Publiku ka një paragjykim përmes shoqërisë civile. Hajdeni të shikojmë si do të garantojmë trajtimin e mbetjeve të vendit. Në rast se një industri e teknologjisë së fundit prodhon kartonë për domatet e kastravecat e vendit, kjo lloj industrie është kudo.
Bushati: A përbën për ju shqetësim?
Ilir Meta: Absolutisht që po.
Bushati: Po një shqetësim pa qëndrim…
Lubonja: Ne na tha deputeti i PS-së hajdeni se do të diskutojmë për stadiumin. Në vend që të shkojmë si shoqëri civile dhe të dëgjojnë vërejtjet tona ne na u fut bodigardi i hotelit dhe nuk na lejuan dhe ajo mbledhje që ishte gjasme dëgjesë u bë vendimmarrje.
Nuk merrem me Edi Ramën, dua të flas me ju.
Partinë tuaj zotëri e kam parë të jetë e shqetësuar për një interes publik, vetëm për një çështje, për reformën në drejtësi, që do na e kapë Edi Rama drejtësinë. Për gjëra të tjera me koncesione, etj, partia juaj është pjesë e kësaj vendimmarrjeje arrogante, abuzive. Plehrat janë metafora, keni ngecur pak sepse është shqetësimi i madh.
Ilir Meta: Për çështjen që folëm, për mbetjet, pretendimi i shoqërisë civile dhe i juaji që absolutisht ne na duhet një politikë, strategji që ne duhet të kemi për plehrat tona.
Populli shqiptar ka dhe këngë për reformën, për SOROS, për hashashin..
Ilr Meta qesh: Se kam dëgjuar
Kjo ishte kabaja e një këngë. Duket se gjithë vendi është mbuluar nga kjo bimë.
Meta qesh serish
Rakipi: Provokim do ishte t’i bija unë gërnetës.
Meta: Kam frikë se e keni improvizuar ju.
Kush përgjigjet për drogën?
Ilir Meta: Unë mendoj se përgjegjësinë e kemi të gjithë. Në radhë të parë e kanë institucionet e zbatimit të ligjit. Puna është shumë e madhe që duhet bërë për koordinimin e tyre. Në radhë të parë e ka politika për këtë çështje, pasi nuk është fenomen i ri.
Pavarësisht përmasave. Lazarati ka qenë monument i dukshëm i kanabisit dhe për arsye politike është toleruar për një kohë të gjatë. Ka pasur dhe zona të tjerë që nuk raportoheshin pasi buletinet nuk ishin publike. Kanabisi nuk është fenomen që lindi dot, duket se ka një problem real, sidomos në zonat e thellat.
Disa reagime shqetësuese ndërkombëtare bëjnë të qarrtë një problem. Me të cilat duhet të ndeshemi dhe jo duke akuzuar.
Asnjë zyrtar nuk ka dhënë dorëheqje
Ilir Meta: Duhet të kemi parasysh që ka një institucion që e ndjek këtë dhe ka një rol lider në këtë mision, është misioni italian. Të dhënat janë kritike por dhe vlerësim për punën pasi ka çdo ditë aksione.
Çim Peka: Kryeministri Rama thotë se këto janë gjëra që shpiken nga mediat e kazanit…po edhe mediat ndërkombëtare e ngrehin këtë shqetësim
Ilir Meta: Ky është një shqetësim që është ngritur nga BBC, Corriere Della Sera, si dhe ju që jeni gjithmonë kritik (mediat). Një politikan që ankohet nga mediat, është si një marinar që ankohet nga deti.
Unë nuk kam ndërmend që të kritikoj veten. Duhet dhe një autokritik për opozitën. Shqiptarët duhet ta dinë se mbjellja e kanabisit nuk është e mbështetur nga asnjë politikan.
Lubonja: Zoti Meta unë sot dëgjova Zotin Tahiri që foli. Dhe po të dëgjoni këto që thatë juve, ju thatë dy versione. Problemi që ngrihet është rritur apo jo?
Ka stimul nga politika apo jo?
Problemi i madh që kam unë është që ministri Tahiri u tall me të gjithë neve, pasi i kategorizoi këto shpifje. Më bën përshtypje se e gjithë atu-ja e kësaj maxhorance është qeverisja e keqe e kohës së Berishës. (Ju jeni terri dhe ne drita). Si mund të rrijë Ilir Meta aty që e nxin komplet faktin? Pozicioni juaj nuk merret vesh. Është rritur apo ulur mbjellja e kanabisit?
Ilir Meta: Pozicioni im nuk është bardh e zi. Kemi qenë në qeveri me Berishën, mbaj përgjegjësi për shumë gjera që nuk kanë shkuar mirë.
Lubonja: Zoti Tahiri tha se s’keni bërë gjë.
Ilir Meta: Po unë s’mund ta imponoj. Çdo qeveri ka arritjet dhe mangësitë.
Meta: Ka institucione, ka përgjegjësi. Ka një raport të KE, është i balancuar. Është raport-progresi në anglisht. Edhe ambasadori amerikan ka thënë se ky është një problem që ka qenë edhe më parë.
Peka: Ne jemi gazetarë, nuk kompleksohemi nga ambasadorët. Del ambasadori dhe proteston se po prihen 2 pemë tek rruga e Elbasanit, kurse ky aktual nuk flet një fjalë për kanabisin.
Bushati: Ju keni një ministër, anëtar kabineti që ka bërë thirrje publike po s’u fut ushtria për kanabisin, nesër do jetë vonë. Kështu siç flisni ju, zoti Manjani duket si i çmendur.
Ilir Meta: Është shqetësuese, por nuk është fenomen i ri.
Bushati: ka një lloj takticizëm të LSI-së, për të lëshuar deklarata dhe për t’u bërë simpatike për publikun, por kur vjen puna po kalcifikon pushtetin e Ramës. Kur LSI-ja qenka shtesë e këtyre autoritarizmave, pse unë duhet të votoj për LSI-së.
Ilir Meta: Unë mund t’u jap 2 raste që nuk është kështu si thoni ju. Unë nuk thashë që është situata normale. Është kritike, është shqetësuese por duhet të jemi realistë është një fenomen i trashëguar në vite dhe duhet të bëhemi të gjithë bashkë.
Nuk na fut kurrë Berisha në rresht. Për një çështje që cenonte marrëdhëniet e Shqipërisë me NATO-n ne kemi mbajtur qëndrim. Me rastin konkret, reforma në drejtësi ka pasur një qëndrim të prerë të LSI-së. Pse, sepse ishte një çështje madhore. Për ligjin e mbetjeve ne votuam për ta kontrolluar shoqëria civile ligjin e mbetjeve.
Peka: Integrimi dështoi totalisht. A keni një qëndrim për këtë çështje? Në këto 3 vjet çfarë përgjegjësie keni dhe a keni ndërmend ta toleroni më Ramën?
Ilir Meta: Lidhur me integrimin evropian, askush nuk mund të thotë se LSI-ja e ka penguar këtë proces. Shqipëria e ka marrë statusin e vendit kandidat gjatë këtyre viteve.
Peka: E morën zgjedhjet.
Ilir Meta: LSI-ja ka dhënë një kontribut edhe në rotacionin e pushtetit. Shqipëria ka marrë një rekomandim pozitiv për negociatat. A mund të bënte më shumë kjo maxhorancë për të forcuar dialogun politik në këtë vend?
Duhet të bëjmë përpjekje më të mëdha dhe LSI-ja ka bërë çdo gjë për dialog. Nëqoftëse reforma nuk do të ishte votuar me konsensus, absolutisht nuk do të kishte as rekomandim pozitiv dhe ne nuk do të dinim ku do të ishim në konfliktin politik. Politikën e jashtme BE e vlerëson, shiko progres-raportin.
Lubonja: Kur bëhet fjalë për integrimin evropian, në thelbin e vet unë nuk e di a do të ekzistojë Evropa pas disa viteve. Ajo që më shqetëson mua është një shtet i institucioneve dhe jo i bandave.
Kjo është çështja madhore për mua. Kur dua ta shikoj rolin e LSI-së dhe partive dua ta shoh këtu. Unë nuk dua një administratë që sa herë vjen PD-ja, PS-ja, LSI-ja që është aty të ndërrojë 80% të administratës. Dua një administratë me përvojë, me eksperiencë. Ajo që keni bërë ju si parti të reja është lufta për të kapur institucione dhe për të futur klientelën.
Për të ardhur tek LSI-ja ka një problem që si e shoh unë LSI-në në raport me 2 partitë e tjera.
Ka një teori që këto dy partitë e tjera kanë klientelë, PD-ja ka të persekutuarit, siç thonë për PS-në që ka ish-komunistë, oficerë etj por që votojnë se nuk kanë ndonjë interes material. LSI-ja etiketohet si partia më klienteliste në Shqipëri.
Ilir Meta: LSI që kur u krijua edhe pse ishte në qendër kryesore të goditjes, i ka marrë këto voto. LSI është një forcë politikë që është bërë realitet në pak kohë.
LSI vlerësohet si forcë e cila mund të ketë problemet e saj. Se nuk ka ardhur nga qielli, se dhe unë skam ardhur nga qielli. Sjell zërin e arsyes në jetën politike shqiptare.
Kur LSI kërkon argumente për qëndrimet e forcave, psh po e tha Basha, ai është armik, dhe po e tha PS është mi, ne nuk mendojmë kështu. Baza kryesore e LSI janë të rinjtë. Më të organizuar dhe më të motivuar dhe përgatitur. Po të shkoni tek LSI do gjeni 17-vjeçar, 16-vjeçar.
Sot Shqipëria është e gjitha Lazarat..nesër e di çfarë ndodh… Tani mendoni ju se çdo të jetë nesër? Një tokë e madhe e djegur. Ju jeni përgjegjës…
Ilir Meta: Do marr përgjegjësinë time dhe unë. Dakord. Do mbajmë përgjegjësitë tona.
Bushati i lexon disa deklarata të Luan Ramës, mes tyre dhe ajo për vjedhjen në aerportin e Rinasit..
Ilir Meta: Të ndodh një vjedhje në aeroport nuk është normale. Çfarë ka kjo deklaratë që nuk shkon. Ju shigjetoni ministrin?
Ilir Meta: Çfarë shqetësimi ka Meta nga përgjimet? Asnjë
Lubonja: Ke pasur probleme nga përgjigjem po nga ai filmimi nga se erdhi?
Ilir Meta: Po unë i thash nxirre se nuk shantazhohem. S’kam frikë nga përgjimi.
Çdo të thotë financimi i reformave nga qeveria?
Ilir Meta: Në këto tre vjet kemi padyshim një situatë ekonomike më pozitive, pasi këtu flasin këto tregues, pavarësisht këndvështrimit tuaj. Kemi një rritje ekonomike në 3.5 për qind. Kemi një përmirësim të klimës në biznes.
Në rritjen e taksave?
Ilir Meta: Disa taksa janë rritur dhe disa janë ulur. Kemi shumë që duhet të bëhen dhe shumë që kemi bërë.
Lubonja: Kjo ka shumë rëndësi. Ka rëndësi se në fund do dalësh tek 2017. A do jetë meta me Ramën apo me opozitën. Nëse i beson të gjitha këto do jetë me Ramën. Pse? Janë të gjitha këto arritje.
Ilir Meta: A i erdhi mirë këtij vendi që unë bashkëpunova? Jo po a i erdhi mirë?