Ish-kryetari i komunës së Strumicës erdhi në krye të partisë së tij si opozitar, ndërsa po largohet si kryeministër, pasi nuk arriti të përsërisë avantazhin që arriti ndaj Mickoskit dhe VMRO-DPMNE-së në zgjedhjet e fundit lokale në ciklet zgjedhore 2019 dhe 2020, transmeton 360 Shkallë.
LSDM-ja sot do të zgjedhë liderin e pestë të partisë që nga viti 1992. Në zgjedhjet e dyta direkte brendapartiake garojnë tre kandidatë për ta pasuar Zoran Zaev, i cili pas disfatës në zgjedhjet e fundit lokale vendosi të japë dorëheqje.
Zaev nuk është lideri i parë i LSDM-së që jep dorëheqje. Para tij, këtë e bëri Branko Cërvenkovski, kur në vitin 2004, në mesin e mandatit të tij, dha dorëheqje edhe nga posti i liderit edhe nga i kryeministrit, për të kandiduar për president. Katër vjet më vonë, Radmila Shekerinska dha dorëheqje si lidere, pas humbjes së socialdemokratëve të atëhershëm të opozitës në zgjedhjet e para të parakohshme parlamentare në 2008. Megjithatë, Zaev është lideri i parë i LSDM-së dhe në përgjithësi në skenën politike në vend që dha dorëheqje për shkak të humbjes në zgjedhjet lokale.
Ai dha dorëheqjen natën e 31 tetorit, si akt i përgjegjësisë politike, dhe pasi u bë e qartë se LSDM e pësoi disfatë në zgjedhjet lokale, duke humbur si kryeqytetin, ashtu edhe shumicën e komunave të Shkupit.
Partnerët e tij, kryesisht BDI, si dhe disa diplomatë të huaj, ikanë vërejtur se i ka “ngatërruar tenxheret” duke vendosur të largohet nga kryesimi i pushtetit qendror për shkak të humbjes në zgjedhjet lokale. Në kohën kur vendi po ringjallte shpresat për fillimin e negociatave me BE-në – “projekti” për shkak të të cilit kryeministri në detyrë u detyrua të bënte shumë lëshime, por edhe në të cilin investoi ndoshta më shumë energji, pasi arriti Marrëveshjen e Prespës, anëtarësimin në NATO dhe pas hapjes së mosmarrëveshjes me Bullgarinë.
Negociatat politike që ai zhvilloi me Alternativën për të siguruar shumicën në parlament dhe për të formuar një qeveri të re janë ndoshta të fundit për Zaevin si lider i LSDM-së. Në vitet e fundit ka pasur shumë – si me partnerët dhe rivalët politikë brenda dhe me vendet fqinje dhe komunitetin ndërkombëtar, duke filluar nga dialogu në Përzhino, pastaj bisedimet për arritjen e marrëveshjeve me Bullgarinë dhe Greqinë, pastaj për ndryshimet kushtetuese që dolën nga Marrëveshja e Prespës, deri në bisedimet me autoritetet në Sofje për shkak të bllokadës që ngritën për fillimin e negociatave me BE-në.
Zaev për herë të parë u zgjodh lider i LSDM-së në vitin 2013, në një kongres ku kishte dy kundërshtarë, në periudhën 2008-2009 ishte ushtrues detyre si kryetar i partisë, duke pritur që Crvenkovski të kthehet në detyrë pas përfundimit të mandatit të tij. Zaev erdhi në krye të LSDM-së nga pozita e kryetarit të Komunës së Strumicës – një nga pak komunat nën kontrollin e socialdemokratëve, të cilët në vitin 2013 e kaluan vitin e shtatë në opozitë, ku partia qëndroi deri në vitin 2017.
Ndërkaq, në vitin 2014, Zaev nga pozita e liderit “i mbijetoi” humbjes së parë në zgjedhjet parlamentare të vitit 2014, dhe tashmë në fillim të vitit 2015 hapi një aferë me përgjimet masive ilegale, pas së cilës filloi t’i vinte fundi sundimit të VMRO-DPMNE-së.
Në vitin 2016, LSDM, nën udhëheqjen e Zaevit, fitoi vetëm dy mandate më pak se VMRO-DPMNE, që ishte rezultati më i mirë zgjedhor i socialdemokratëve pas një dekade opozitë. Pasi BDI-ja, pas këtyre zgjedhjeve, vendosi të shkelë parimin “fituesi me fitues” për të formuar qeverinë, qeveria e parë e Zaevit u zgjodh në verën e vitit 2017, pas ngjarjeve të përgjakshme në parlament më 27 prill gjatë zgjedhjes së Talat Xhaferit si kryetar kuvendi. Menjëherë pas kësaj, Zaev u rizgjodh në krye të LSDM-së, në kongresin e të njëjtit vit, kur ishte kandidati i vetëm.
Në vjeshtën e vitit 2017, LSDM korri fitore në zgjedhjet lokale, duke fituar të gjithë Shkupin, ndërsa VMRO-DPMNE-ja ra vetëm në pesë komuna në vend, më e madhja prej të cilave ishte Kavadari. Ai moment, si dhe dhuna në Kuvend më 27 prill, shënoi fundin e epokës së Nikolla Gruevskit në VMRO-DPMNE. Në dhjetor 2017, Zaev fitoi Hristijan Mickoskin si rivalin e tij kryesor politik, të cilin e mposhti në zgjedhjet presidenciale të vitit 2019, si dhe në zgjedhjet parlamentare të vitit të kaluar, por në ato cikle zgjedhore LSDM nuk arriti të përsëriste suksesin e zgjedhjeve lokale të 2017-ës.
Në mars të këtij viti Zaev u rizgjodh në krye të LSDM-së, por kësaj radhe në zgjedhje të drejtpërdrejta brendapartiake në të cilat mund të merrte pjesë e gjithë anëtarësia. Shtatë muaj më vonë, në zgjedhjet lokale të këtij viti, LSDM jo vetëm që humbi shumë nga komunat që fitoi në vitin 2017, përfshirë qytetin e Shkupit, por nuk arriti të përsërisë avantazhin e korrikut të vitit të kaluar.
Pas raundit të dytë të zgjedhjeve lokale të tetorit, Zaev paralajmëroi dorëheqje nga pozitat drejtuese në Qeveri, të cilën do ta realizojë pas zgjedhjes së liderit të ri të LSDM-së. Megjithatë, duke pasur parasysh afatet kushtetuese për formimin e qeverisë së re, ai ka të ngjarë të përballet me takimet e BE-së javën e ardhshme si kryeministër, rreth të cilave ka ende pasiguri nëse Maqedonia e Veriut do të marrë një datë për fillimin e negociatave apo do ta zhvendosë procesin në janar.
