Pas tridhjetë e tre muajve të luftës së Kremlinit kundër Ukrainës, rritja e sanksioneve ndërkombëtare kundër industrisë ruse më në fund kanë filluar të tregojnë një ndikim në përpjekjet e Moskës për modernizim.
Prodhuesi rus i avionëve United Aircraft Corporation (UAC) po përballet me vështirësi në prokurimin e komponentëve kyç me burim të huaj për llojin e tij të vetëm të avionëve luftarakë stealth, Sukhoi Su-57, i cili mban emërtimin e NATO-s Felon.
Edhe pse përballen me probleme, UAC ende gjen mënyra për të marrë pjesët e nevojshme, gjë që tregon forcën e qëndrueshme të Rusisë në kontekstin e luftës. Por ajo gjithashtu tregon për vështirësitë ekzistuese në furnizimin me armë ruse – dobësi që armiqtë e Rusisë mund t’i shfrytëzojnë për të ushtruar presion shtesë mbi forcat e armatosura ruse, shkruan një analist i rregullt për The Telegraph.
Komponentët e mbuluar nga sanksionet – duke përfshirë mikroçipet dhe pllakat amë – janë pjesë e MPPU-50, një pajisje gjermane për kalibrimin e radarit për aeroplanin supersonik Su-57 me dy motorë. Gjermania e ndaloi Rusinë të importonte drejtpërdrejt pajisjen, duke i detyruar rusët të kërkonin zgjidhje. Dhe ata arrijnë t’i gjejnë, sipas dokumenteve të marra nga grupi analitik ukrainas Frontelligence Insight.
“Këto pjesë mund të blihen lehtësisht në internet dhe të dorëzohen në Rusi nëpërmjet vendeve të treta,” shpjegon Frontelligence. Pjesët e sanksionuara mund të gjenden në produkte të ndryshme të prodhuara në Gjermani, Shtetet e Bashkuara, Japoni, Indi dhe Kinë, zbuloi grupi.
Ngadalësim i fortë i prodhimit dhe rritjes së çmimeve
Amerikanët janë të vetëdijshëm për problemin. Më 30 tetor, qeveria amerikane vendosi sanksione të reja ndaj 400 subjekteve, duke përfshirë disa në Kinë dhe Indi. Qëllimi është të “ndërpritet evazioni i sanksioneve dhe të synohen subjektet në shumë vende të treta,” shpjegoi Departamenti i Shtetit i SHBA.
Megjithatë, nuk është një zgjidhje perfekte. Pjesët për MPPU-50 gjenden në shumë produkte të tjera të prodhuara në shumë vende të tjera, duke përfshirë disa pa ndonjë qëllim të qartë ushtarak. “Ekipi ynë vlerëson se pothuajse të gjithë këta komponentë përdoren në elektronikën civile dhe me përdorim të dyfishtë, duke e bërë jashtëzakonisht të vështirë, nëse jo të pamundur, parandalimin e Rusisë nga blerja e tyre.”
Por përpjekja që menaxherët rusë duhet të bëjnë në prokurimin e mikroçipëve dhe pllakave amë ka efektin e ngadalësimit të rëndë të prodhimit të Su-57 dhe rritjen e kostos për avion. Në vitin 2019, Kremlini nënshkroi një kontratë për 76 Su-57-at e parë të gatshëm për luftë. Çmimi, duket se është rreth 50 milionë dollarë për kopje.
Por ndërsa prodhuesi amerikan i avionëve luftarakë Lockheed Martin prodhon më shumë se 150 avionë luftarakë F-35 Lightning në vit për klientët në mbarë botën, UAC përpiqet të prodhojë pak më shumë se një duzinë Su-57 për forcat ajrore ruse. Kompania dorëzoi 10 Su-57-at e parë në 2022 dhe 11 vitin e kaluar. Gjatë këtij viti, UAC dorëzoi vetëm disa avionë.
Ndërkohë, Forcat Ajrore Ruse humbën dy Su-57 në aksidente – një nga 10 modelet e testimit dhe një model standard prodhimi. Një sulm ukrainas me dron në Qendrën Shtetërore të Testimit të Fluturimit të Rusisë Akhtubinsk në Rusinë jugore këtë verë shkatërroi të paktën një Su-57 tjetër në tokë.
Është e mundur që, pothuajse 15 vjet pas fluturimit të parë të Su-57, vetëm pak më shumë se 30 prej këtyre avionëve janë në shërbim, një e treta e të cilave janë modele testimi. Kjo nuk është aspak shumë, veçanërisht duke pasur parasysh se Su-57 është avioni i vetëm rus i gjeneratës së pestë në shërbim.
Mësime irakiane dhe libiane
Ndërkohë, Lockheed Martin ka dorëzuar më shumë se 1000 avionë luftarakë F-35 të gjeneratës së pestë në SHBA dhe aleatët e saj, dhe ka më shumë se 180 F-22 Raptors më të vjetër, por më të fuqishëm në Forcën Ajrore të SHBA.
Lideri rus Vladimir Putin, beson Ax, për këtë arsye nuk do të ishte i mençur të ngatërrohet me Perëndimin më të gjerë jashtë Ukrainës – ai pothuajse me siguri do ta humbiste luftën ajrore dhe përvoja e Irakut dhe Libisë sugjeron që sapo të humbisni qiejt ndaj forcave ajrore të Perëndimit, ushtria juaj tokësore nuk mbijeton shumë më gjatë.
Mënjanë këtë, është e qartë se sanksionet e huaja kundër UAC dhe prodhuesve të ngjashëm rusë të armëve nuk po funksionojnë në mënyrë të përsosur, por ato po funksionojnë mjaft mirë që të paktën të ngadalësojnë modernizimin e Forcave Ajrore Ruse. Dhe ndoshta më e rëndësishmja për kundërshtarët e agresionit rus, nuk ka asnjë provë që UAC ishte në gjendje të prodhonte MPPU-50 duke krijuar prodhimin vendas. “Realiteti është se prodhimi i armëve moderne në Rusi është pothuajse i pamundur pa komponentët perëndimor”, përfundon Frontelligence Insight.
Sanksionet shtesë mund të mos jenë në gjendje të ndalojnë plotësisht prokurimin nga UAC të çipave kyç dhe pllakave amë, por ato mund ta pengojnë dhe më tej atë, duke krijuar kështu edhe më shumë pengesa për prodhimin efikas të Su-57.
Ky është një lajm i keq për UAC, Forcat Ajrore Ruse dhe fushatën ajrore ruse në Ukrainë. Nëse ka ndonjë arsye për optimizëm në Moskë, është se presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump, i cili merr detyrën në janar, ka kundërshtuar mbështetjen e SHBA-së për Ukrainën dhe mund të heqë shumë nga sanksionet më të dëmshme me një goditje të stilolapsit, përfundon raporti. /tesheshi.com