“Këta 12 nxënës të fshatit Banjicë të komunës Çashkë të Velesit asnjëherë nuk kanë fatin që të mësojnë 36 shkronjat të alfabetit të gjuhës shqipe. Kjo për shkak se e drejta e tyre për t’u arsimuar në gjuhën amtare u është mohuar. Ata janë të detyruar të udhëtojnë deri në shkollën qendrore në Çashkë dhe mësimin ta vazhdojnë në gjuhën maqedonase”
“Çka është kjo në fotografi? Moliv (laps). Kjo çka është? Cveke”.
“Në cilën klasë je Albin? E para.. Në shkollë si i mësoni këto numrat? Tri..çetiri, pet, shest, sedum…A e ke vështirë më mësu matematikën maqedonisht? Po. A e kupton mësuesen kur flet, kur tregon si bëhen detyrat? Jo.
“Si e mësoni në shkollë këtë? Dërvo. Kjo çka është? Zabe, zabi. Po kjo tjetra? Kocka
Ende pa mësuar mirë të thërrasin nënë dhe baba në gjuhën e tyre amtare ata janë të detyruar të mësojnë gjuhën, historinë dhe kulturën maqedonase. Fëmijët shqiptarë mësimet i ndjekin në Çashkë, në shkollën fillore “Todor Janev”, ku numri i nxënësve shqiptar në këtë shkollë është rreth 30.
“Cili libër është ky? Makedonski jazik za 6 odelenie. ..Shqip a din të shkruash ose me lexosh? Nuk di. Çka ke mësu prej afabetit të gjuhës shqipe? A. B”
“Cilat shkronja i din të gjuhës shqipe? Asnjë? A e din ndonjë vjershë shqip? Jo. Po maqedonisht a din vjersha? Po…(reciton një vjershë) a ke pa abetare të gjuhës shqipe? Jo. Edhe unë dëshiroj si shoqet e mia të mësoj në gjuhën shqipe”.
Banorët e Banjicës janë të shqetësuar për fatin e fëmijëve të tyre. Ata kërkojnë nga Institucionet kompetente të gjejnë një zgjidhje për këtë problem.
”Kërkojmë që në këtë fshat të bëhet një shkollë në gjuhën shqipe, jo se jemi kundër dikujt…nxënësit tonë, brezat tonë pas nesh është problem me mbet në këtë gjendje. Kërkojmë që të bëhet shkolla edhe me vazhduar në gjuhën shqipe. Unë 70 vjeçar nuk i kuptoj të gjitha e jo nipi im ti kuptoj fjalët, më pyet mua, e pyet babin e vet, xhaxhain e vet, nuk mund ta kuptoj edhe me deshtë. Problemi jonë është i rëndë në këtë mesin tonë këtu, duhet mi vazhduar kërkesat që të bëhet diçka për këta nxënësit tonë, ne kemi mbaru por mos të mbarojnë edhe ata si ne” – u shpreh një banor për Alsat-M.
Madje, disa prej banorëve kujtojnë edhe pasojat që mund të vijnë si rezultat e arsimimit në gjuhë të huaj.
”Ata që fillojnë prej klasës së parë, 6 vjeçar, ai nuk mund ta kupton as gjuhën e nënës e jo më gjuhën maqedone ose ruse..kjo është rëndë si për fëmijën, familjen e të ardhmen e tyre. Ka shumë pasoja, nuk mundemi ti numërojmë kjo ose ajo, shoqërimi, gjuha, munden edhe të martesat të vijnë me koleget që i kanë nëpër klasa sepse ai merr atë traditë, atë kulturë edhe ashtu vazhdon” – tha një tjetër banor.
Shkolla që dikur kishte ekzistuar në fshatin në Banjicë ishte mbyllur rreth 35 vite më parë. Edhe në atë kohë fëmijët shqiptarë të këtij fshati kishin mësuar në gjuhën maqedonase. Ndryshe, në fshatin Banjiicë jeton popullatë e përzier maqedone-shqiptare, ku sipas banorëve fshati në fjalë paraqet shembull për bashkëjetesës ndëretnike./Telegrafi/
