Robert Elsie, albanologu i huaj që deshi Shqipërinë më shumë se shqiptarët

Shkrim për InfoShqip.com nga Donika Bakiu

‘’Çdo njeri ka interpretimin e vet për albanologjinë, por për mua, thelbi i punës sime është të prezantoj shqiptarët, t’i prezantoj Shqipërinë, botën shqiptare, gjithë botës. Unë përpiqem t’i transmetoj botës së jashtme njohuritë që kam për këtë vend, që kjo botë të kuptojë se ç’është Shqipëria, kush janë shqiptarët, historia e tyre, kultura e tyre, pra fazat e ndryshme të jetës këtu. Dhe këtë e bëj që të bëhet e njohur pasi në fund Shqipëria mbetet një vend shumë i panjohur.’’ Robert Elsie

Më 2 .10.2017 u nda nga jeta, në moshën 67 vjeçare, albanologu i shquar, Robert Elsie, një ndër studiuesit më të mëdhenj të gjuhës dhe letërsisë shqipe. Robert Elsie (29 qershor 1950 – 2 tetor 2017) ishte një studiues gjerman i lindur në Kanadë, shkrimtar, përkthyes dhe specialist në studimet shqiptare pra i specializuar në letërsinë dhe folklorin shqiptar. Mbaroi studimet në Gjermani, në Universitetin e Bonit. Nuk kishte pasur lidhje me gjuhën shqipe pasi atje kishte studiuar gjuhësinë krahasuese dhe gjuhën kelte, pra gjuhën e Irlandës, Uellsit, Skocisë dhe kur kishte mbaruar studimet profesori tij, gjuhëtar, kishte marrë një ftesë nga Akademia e Shkencave për të vizituar Shqipërinë pasi ai vetë kishte studiuar në Vjenë me një shqiptar, konkretisht me Aleks Budën. Aleks Buda e ftoi profesorin e Robert Elsie në Shqipëri.

Në atë kohë Shqipëria ka qenë një vend i mbyllur, i panjohur dhe ftesa nuk ishte vetëm për të, por edhe për studentët e tij. Është nisur për në Shqipëri një grup prej 20 studentësh në vitin 1978. Takimi që nisi në 1978 u bë takim i përvitshëm midis Universitetit të Bonit dhe Akademisë së Shkencave dhe kanw ardhur çdo vit në Shqipëri për dy javë. Gjatë takimeve dhe udhëtimeve, ka filluar të interesohet për shqipen. ‘’Nuk e dija fare gjuhën veç fillova, në atë kohë, madje edhe në Gjermani, fillova të mësoja gjuhën më seriozisht.’’Studiuesi Robert Elsie, i cili duke marrë parasysh gjendjen e rëndë në Kosovë, kryesisht të panjohur në botën e jashtme, përpiloi antologjinë e parë të madhe me shkrime për temën e Kosovës, vëllimin “Kosova, në qendrën e fuçisë së barutit”, Boulder, Corolado 1997. Elsie ishte njohur me shqipen dhe shqiptarët së pari gjatë viteve ’70-të, kur si student në Gjermani, kishte vizituar, bashkë me një grup studentësh, Tiranën.

Ai u bë vizitor i rregullt i Seminarit të Gjuhës Shqipe në Prishtinë, ku dhe do mësoi edhe të folurën në gegërisht të shqipes përmes njohjeve me kosovarët. I dekoruar nga presidenti Bujar Nishani, Robert Elsie ishte autor i dhjetëra librash dhe artikujsh nga fushat e albanologjisë. Po ashtu, ai kishte përkthyer letërsi shqipe në anglisht, sikur poetët Migjeni, Lasgush Poradeci e shkrimtarin Fatos Kongoli. Robert Elsie do të mbahet në mend si përkthyes në anglisht i poemës së Gjergj Fishtës, “Lahuta e Malcisë”.

Elsie, kishte përpiluar edhe leksikë dhe fjalorë të shqipes si dhe ishte autor i një historie të përgjithshme të Shqipërisë dhe të Kosovës. Sot shqiptarët janë të njohur falë veprave të Robert Elsie , duke treguar për historinë tonë , të shkuarën tonë , kulturën tonë , ka bashkëudhëtuar me ne . Shkrimtari nga Kosova, Ag Apolloni, është shprehur se Elsie e ka njohur historinë e letërsisë shqiptare më mirë se ne, shqiptarët.


PËRGJIGJU

Ju lutemi shkruani komentin tuaj!
Ju lutem shkruani emrin tuaj këtu